Bir sulh başvekilini anarken
Baki kalan bu kubbede bir boş sada imiş.. Merhum Başvekil, dünyanın top ve bomba sesinden sarsılıp yer yer göçtüğü, eşi işitilmemiş korkunç bir gürültü devrinde bize bu hoş sadayı, sulh ve huzur sadasını bırakmıya muvaffak olan bir bahtiyardı; talihi, kendisine ve idare ettiği memlekete yar olanlardı. Radyodan, ara sıra duyduğumuz tok ve içli sesi daima cenge hazır bir halde bulunmamızı söylerken sulhta kalmaktan da ne kadar memnun olduğunu, buna ne derece candan çalıştığını da belli ederdi. Hükümetin başında bulunduğu müddetçe harp veya herhangi bir sebeple elini kana ve kanşık politika entrikalarına bulamaması böyle bir dünya kargaşalığı sırasında gerçekten övünülecek bir baht eseridir. Hiç şüphe yok ki işlerin o tarzda gidişinden de en fazla kendisi memnundu.
Çok dürüst, temiz yürekli, iyi niyetli devlet adamları gördük ki bütün bu faziletlerine rağmen, idare başında bulunmaları, ellerinde olmıyan sebeplerle bir facia hengâmesine, istilâlara, inkırazlara rastlamıştır. Bedbaht yaşamışlar, ümitsiz çalışmışlar, vatan yoksulu olarak ölmüşlerdir. Tarih boyunca acıdığım o kabil insanlar, hele şimdiki gibi kıyamet günlerinde pek çoktur. Yunanistan az mı misâl verdi? Bu sebeplerledir ki Hakkın Rahmetine kavuşan Başvekil, sulh ve şerefle dinç, gürbüz kalmış vatan kucağında, yarına daha sağlam bir ümitle bakarak öldüğü için ıpes’uttur. Tarih onu, kurtuluş umulmıyan bir altüst oluş devrinde, memleketini sulhta yaşar görmek saadetine eren nadir rical arasında sayacaktır.Tan Gazetesi, 9 Temmuz 1942
Ayrıca İstanbul şehri, bu İstanbul çocuğunu, İstanbul halkının refah ve huzuru için çalıştığı esnada, bir haftalık devamlı yorgunluktan sonra kaybetmesinden dolayı ona minnet hisleriyle bağlı kalacak ve bugün tabutunun önünde saf saf dizildiği zaman elbette hürmetle el bağlıyacaktır.
REFİK HALİD KARAY
